1. Wprowadzenie
Niniejsza opinia została opracowana przez Towarzystwo Urbanistów Polskich przy udziale zarówno Rady Towarzystwa, Zarządu Głównego TUP jak i przy wykorzystaniu szeregu wniosków zgłaszanych przez poszczególnych członków. Zasadnicza część uwag i kwestii w niej podniesionych odnosi się do Księgi I oraz Księgi II, choć szereg wniosków dotyczyć może także innych części Kodeksu.
2. Uwagi ogólne
Towarzystwo Urbanistów Polskich niestrudzenie od wielu lat zbiega i sygnalizuje potrzebę kompleksowego uregulowania sfery związanej z funkcjonowaniem gospodarki przestrzennej. W swoich wcześniejszych stanowiskach podkreślaliśmy, iż sprawy odnoszące się do zagadnień planowania przestrzennego i procesów lokalizacji nie mogą być oderwane od wiążących rozstrzygnięć podmiotów planowania poziomu wojewódzkiego i krajowego w sferze regulacyjnej oraz integracji ze sferą publicznego planowania społecznego i gospodarczego. Kodeks jest pierwszą od lat taką oficjalną próbą spojrzenia. Ten kierunek myślenia i poszukiwania adekwatnych rozwiązań do wadliwego stanu gospodarki przestrzennej w Polsce opisany w komentarzu do kodeksu uznajemy jako właściwy kierunek niezbędnych zmian.
Z tego tez powodu wysiłek legislacyjny Ministerstwa Infrastruktury i Budownictwa, którego celem jest „przywrócenie efektywnego prowadzenia polityki przestrzennej, usprawnienie procesu inwestycyjno – budowlanego oraz efektywne lokalizowanie i realizacja inwestycji publicznych”, skutkujący opracowaniem projektu ustawy „Kodeks urbanistyczno – budowlany” należy ocenić pozytywnie. Jak wykazują liczne diagnozy, polityka przestrzenna w Polsce jest w znacznej mierze prowadzona nieefektywnie, a procesy kształtowania ładu przestrzennego – w tym związane z lokalizacją i realizacją inwestycji celu publicznego – wymagają usprawnienia. Oznacza to iż próba kompleksowego uregulowania tych kwestii, podjęta przez autorów Kodeksu, uznana może być za krok w dobrym kierunku.
Jednakże tak szeroko zakrojony przedmiot regulacji budzić może także szereg wątpliwości (wyrażanych m.in. we wcześniejszych stanowiskach TUP) i wynikających z obawy, że waga planowania przestrzennego – warunkującego proces inwestycyjny – zostanie umniejszona na korzyść skuteczności lokalizacji nowych inwestycji. Prowadzić to może do pomniejszania znaczenia planowania jako narzędzia polityki przestrzennej, a w konsekwencji i jego roli, jako instrumentu realizacji zasady zrównoważonego rozwoju.
Niezależnie od wyżej wymienionych wątpliwości, zdaniem Towarzystwa koniecznym jest podjęcie dyskusji nad szeregiem kwestii natury systemowej. Dotyczą one w szczególności takich kwestii jak:
POWRÓT DO CENTRUM
