XIII Konkurs na najlepiej zagospodarowaną przestrzeń publiczną w Polsce
Jury konkursu, w którego skład którego wchodzili przedstawiciele: Zarządu Głównego Towarzystwa Urbanistów Polskich, Prezesi Oddziałów terenowych Towarzystwa Urbanistów Polskich, przedstawiciele Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Ministerstwa Inwestycji i Rozwoju, Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki, Izby Architektów, Stowarzyszenia Architektów Polskich oraz Stowarzyszenia Integracja, w bieżącym roku nagrody przyznało w dwóch kategoriach:
- Rewitalizowana przestrzeń publiczna
- Przestrzeń publiczna w zieleni.
PRZESTRZEŃ PUBLICZNA W ZIELENI:
I NAGRODA
Ogrody Krakowian – parki kieszonkowe w Krakowie
Miasto Kraków, Zarząd Zieleni Miejskiej w Krakowie
projekt: zespół Kształtowania Przestrzeni Miejskich w Zarządzie Zieleni Miejskiej w Krakowie pod kierunkiem pani architekt krajobrazu – Katarzyny Opałki
I Nagrodę w Konkursie TUP za najlepiej zagospodarowaną przestrzeń zieloną przyznano za realizację 14 lokalnych ogrodów miejskich, czyli parków kieszonkowych, zlokalizowanych w zwartej zabudowie miejskiej lub mieszkalnej zabudowie osiedlowej. Na terenie ogrodów, na niewielkich powierzchniach, wprowadzono nowe funkcje i jakość użytkowania, nadając tymi działaniami zupełnie nowy charakter dotychczas zdegradowanym przestrzeniom miasta. Każdy z parków otrzymał funkcję edukacyjną oraz motyw przewodni, np.: Park Literatury, Park Artystyczny, Park Leśny, Matematyczny czy inny. Zrealizowane ogrody stały się centrum życia społecznego lokalnych mieszkańców proponując odpoczynek w zieleni o wysokiej jakości przestrzennej. Kapituła Konkursu nagrodziła pomysłowość w założeniach parkowych, dbałość o detal małej architektury oraz konsekwencję w realizacji idei Zielonego Krakowa.
REWITALIZOWANA PRZESTRZEŃ PUBLICZNA
I NAGRODA
OFF Piotrkowska Center w Lodzi
OPG Property Professionals
Pomysłodawca projektu OFF Piotrkowska Center: Pan Michał Styś
projekt: Andrzej Owczarek
I Nagrodę w Konkursie TUP przyznano za stworzenie miejsca wydarzeń kulturalnych, inicjatyw artystycznych i akcji prospołecznych oraz za konsekwentną realizację strategii budowania przestrzeni publicznej nakierowanej na przemysł kreatywny w XIX wiecznej fabryce Franciszka Ramischa w Łodzi. Działania podjęte w Off Piotrkowska powstrzymały degradację przestrzeni pofabrycznej w centrum miasta oraz przyczyniły się do skutecznej rewitalizacji społecznej miejsca poprzez połączenie oddolnych inicjatyw mieszkańców i lokalnych przedsiębiorców. Kapituła Konkursu doceniła stworzenie kulturalnego i kreatywnego miejsca spotkań oraz zbudowanie potencjału turystycznego miejsca w Łodzi.
PRZESTRZEŃ PUBLICZNA W ZIELENI:
II NAGRODA
Wodny Plac Zabaw w Jaworznie
Miasto Jaworzno
Projekt: STUDIO RS+ pod kierunkiem Roberta Skitki
II Nagrodę w Konkursie TUP przyznano za stworzenie przestrzeni publicznej przyjaznej mieszkańcom, stanowiącej część założenia parkowego o nazwie Jaworznickie Planty. Jest to przykład dobrej rekultywacji miejsca, w którym kilkanaście lat temu funkcjonowała jeszcze kopalnia węgla kamiennego ?Kościuszko?. Stworzono przestrzeń o naturalistycznej formie nawiązującej do krajobrazu doliny rzecznej. Wybudowano sztuczne rozlewisko wokół którego umieszczono elementy małej architektury, wodne zabawki oraz roślinność o bogatej, kolorowej szacie. Kapituła Konkursu doceniła stworzenie miejsca o wyjątkowej formie przestrzennej, przeznaczonego do odpoczynku i zabawy w oazie przyrody w środku miasta Jaworzno.
ZREWITALIZOWANA PRZESTRZEŃ PUBLICZNA
II NAGRODA
Rewitalizacja części Śródmieścia Miasta Lublin. Zmiana zagospodarowania Placu Litewskiego oraz przebudowa istniejącego Deptaka
Miasto Lublin
projekt:Biuro Architektoniczne IDEA s.c. Urszula i Jacek Cieplińscy
II Nagrodę w Konkursie TUP przyznano za rewitalizację i poprawę funkcjonalności Placu Litewskiego oraz Deptaka Krakowskie Przedmieście – historycznie i urbanistycznie najważniejszej przestrzeni w mieście Lublin. Nagrodzona rewitalizacja przyczyniła się do wykreowania nowego, wielofunkcyjnego, otwartego wnętrza w istniejącej tkance miejskiej, które jest obecnie wykorzystywane w codziennych i odświętnych działaniach społecznych, kulturalnych oraz gospodarczych miasta. W ramach realizacji założenia uporządkowano przestrzenie i technicznie kluczową w mieście przestrzeń, wzmocniono funkcję rekreacyjno-parkową oraz stworzono czytelną kompozycję w historycznej strukturze miasta. Kapituła Konkursu doceniła również przekształcenie miejsca w przestrzeń zachęcającą do kreatywnego użytkowania, sprzyjającą aktywności społecznej oraz rekreacji turystycznej w Lublinie.
Jury przyznało także wyróżnienia:
ZREWITALIZOWANA PRZESTRZEŃ PUBLICZNA
Muzeum Śląskie w Katowicach – otoczenie łaźni głównej i stolarni na terenie dawnej kopalni Katowice
Muzeum Śląskie w Katowicach
projekt: P.A. NOVA S.A. w Gliwicach, projektant główny: dr arch. Stanisław Lessaer
Wyróżnienie przyznano za stworzenie otwartej, atrakcyjnej przestrzeni publicznej o charakterze parkowym, stanowiącej ważny element w centrum życia kulturalnego miasta. Przestrzeń powstała na obszarze byłej kopalni Katowice w tzw.: Katowickiej Strefie Kultury. W ramach przekształceń dokonano adaptacji przestrzennej i funkcjonalnej budynku dawnej łaźni głównej do potrzeb muzealnych, obecnie będącej centrum usług i badań dla różnych instytucji kultury i nauki. Wokół zrewitalizowanej zabudowy powstała otwarta przestrzeń publiczna z zielenią parkową, małą architekturą oraz miejscem czasowych ekspozycji wystawowych. Kapituła Konkursu doceniła w szczególności działania związane z uporządkowaniem przestrzeni, zapewnieniem dostępności dla niepełnosprawnych, aktywizacją społeczną, kulturową i edukacyjną na terenie Muzeum Śląskiego w Katowicach.
PRZESTRZEŃ PUBLICZNA W ZIELENI:
Rewaloryzacja Parku Oruńskiego w Gdańsku
Miasto Gdańsk
projekt: Krystyna Kostarczyk z Biura Projektowego AKO ARCHITEKCI
Wyróżnienie przyznano za rewitalizację dawnego założenia parkowego, za wyeksponowanie elementów historycznego układu przestrzennego oraz za wprowadzenie nowej oferty programowej na terenie rekreacyjnym w gdańskiej dzielnicy Orunia. Głównym celem działań było przywrócenie świetności przestrzeni zielonej poprzez ochronę i zabezpieczenie substancji zabytkowej parku, jego walorów przyrodniczych i krajobrazowych. Uczytelniono dawne założenia widokowe, wprowadzono swobodne, leśne ścieżki spacerowe i wykreowano cztery strefy odpoczynku o różnym przeznaczeniu i odmiennej formie kompozycyjnej. Pozostawiono naturalne warunki ukształtowania terenu, naturalne zadrzewienie i układ wodny, wprowadzając nową jakość użytkową otaczającej formy zielonej. Kapituła Konkursu doceniła w szczególności przestrzenną, przyrodniczą i estetyczną wartość przekształceń zrewitalizowanej przestrzeni parkowej w gdańskiej Oruni.
PRZESTRZEŃ PUBLICZNA W ZIELENI:
Ścieżka edukacyjna na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Żuław Gdańskich w Skowarczu
Gmina Pszczółki, obszar zlokalizowany we wsi Skowarcz
projekt: Piotr Wojczal z zespołem z Biura Projektowego Projektowanie i Obsługa Inwestycji z Gdańska
Wyróżnienie przyznano za stworzenie nowych wartości dostępnych publicznie w miejscu rekultywowanego, dawnego obszaru eksploatacji piasku i żwiru. Wprowadzono funkcję parkową, rekreacyjną i edukacyjną na przyrodniczo cennym terenie Żuław Gdańskich. Przywrócono wartości siedliskowe i krajobrazowe, zabezpieczono lokalną gospodarkę wodną i ochronę gatunkową ptaków i owadów oraz wykreowano nowe miejsca wypoczynku dla mieszkańców i turystów. Wybudowano ścieżkę edukacyjną ze szczególnym uwzględnieniem roli pszczół w ekosystemie przyrodniczym, zaprojektowano małą architekturę uwzględniającą tradycyjne wzornictwo regionu Żuław oraz nasadzono ponad 2000 drzew, głównie brzóz różnych odmian. Kapituła Konkursu doceniła społeczną i przyrodniczą rolę przestrzeni oddziaływującą na cały obszar aglomeracji gdańskiej.
Ceremonia wręczenia nagród w konkursie organizowanym wspólnie ze Związkiem Miast Polskich odbyła się 16 września w czasie konferencji “Ochrona i kształtowanie przestrzeni publicznych”, zorganizowanej przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego we współpracy z Towarzystwem Urbanistów Polskich i Narodowym Instytutem Architektury i Urbanistyki
Etap I
Patronat wiceprezesa Rady Ministrów, Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego prof. dr hab. Piotra Glińskiego
W wyniku kwalifikacji w 1 etapie trzynastej edycji konkursu TUP na najlepiej zagospodarowaną przestrzeń publiczną w Polsce nominowane do nagród zostały:
- Gdańsk – Rewaloryzacja Parku Oruńskiego
- Jaworzno – Wodny Plac Zabaw
- Katowice – Muzeum Śląskie; otoczenie Łaźni Głównej i Stolarni na terenie dawnej kopalni Katowice
- Kielce – Wzgórze Zamkowe – Instytut Dizajnu
- Kowalewo Pomorskie – Plac 700-lecia
- Kraków – Ogrody Krakowian – parki kieszonkowe w Krakowie
- Lublin – Rewitalizacja części Śródmieścia; Zmiana zagospodarowania Pl. Litewskiego i przebudowa istniejącego Deptaka
- Lubochnia – Park Gminny, ul. Zapłotnia
- Łódź – OFF Piotrkowska
- Opole – Plac Jana Pawła II
- Pruszcz Gdański – Rewitalizacja Parku z Gruszą przez młodych architektów z Pruszcza Gdańskiego
- Pszczółki – Ścieżka edukacyjna na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Żuław Gdańskich w Skowarczu
- Rumia – Ciąg pieszo rowerowy wzdłuż Zagórskiej Strugi
- Skierniewice – Zalew Zadębie
- Sosnowiec – kompleks wypoczynkowy Stawiki
- Starogard Gdański – Park Nowe Oblicze
- Szczecin – Plac Literatury na Osiedlu Majowym
W drugim etapie konkursu prosimy podmioty zarządzające daną przestrzenią o przesłanie na adres: konkurs@tup.org.pl wypełnionego szablonu prezentacji zgodnie z Załącznikiem 2 do Regulaminu w terminie do 3 września 2019 roku. Ceremonia wręczenia nagród odbędzie się w czasie konferencji Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Towarzystwa Urbanistów Polskich oraz Narodowego Instytutu Architektury i Urbanistyki 16 września 2019 r. W razie pytań prosimy kontaktować się mailowo pod adresem: konkurs@tup.org.pl bądź telefonicznie: 695 547 324.