Kto to jest Rzeczoznawca TUP?

Tytuł Rzeczoznawcy TUP jest statutowym przywilejem Członków Towarzystwa, głęboko osadzonym w naszej stowarzyszeniowej tradycji. Konieczność zmiany sposobu jego nadawania wynikła w maju 2016 roku wraz z nowelizacją ustawy Prawo o stowarzyszeniach, która określiła, iż: „ogólnokrajowe stowarzyszenia zrzeszające osoby wykonujące określony zawód lub zawody pokrewne, podejmujące zadania w zakresie rozpowszechniania wiedzy specjalistycznej i podnoszenia poziomu zawodowego w ramach wewnętrznego systemu potwierdzania kwalifikacji i umiejętności – określają w statucie te zadania oraz zakres i sposób ich realizacji”.

Nasze Towarzystwo zrzeszając osoby wykonujące określony zawód od lat realizuje swoje cele m.in. poprzez gromadzenie, rozwijanie i upowszechnianie wiedzy o zasadach gospodarowania przestrzenią. Jednocześnie wśród naszych Członków panuje dość powszechne przekonanie, iż TUP powinien próbować w pewnych kwestiach wypełnić lukę po zlikwidowanych Izbach Urbanistów i kontynuować niektóre funkcje samorządu zawodowego w ramach struktur stowarzyszeniowych. Towarzystwo powinno zatem dostosować się do znowelizowanych przepisów ustawy, szerzej wspierając rozwój zawodu urbanisty. W trakcie przeprowadzonej dyskusji uznano, że właściwym polem takiej aktywności może być osadzona w tradycji instytucja tytułu Rzeczoznawcy TUP.

Zasady ogólne

Wymagane znowelizowaną ustawą zmiany w Statucie TUP wprowadziliśmy na ostatnim Walnym Zjeździe w Gdańsku w czerwcu 2018 roku. Wprowadzony znowelizowanym Statutem Wewnętrzny system potwierdzania kwalifikacji i umiejętności ma na celu doskonalenie i rozpowszechnianie wiedzy specjalistycznej oraz podnoszenie poziomu zawodowego członków Towarzystwa. W tym celu Zarząd Główny ma powoływać Grupy problemowe, których zadaniem jest w szczególności określanie zakresu kwalifikacji i umiejętności niezbędnych do uzyskania tytułu Rzeczoznawcy Towarzystwa w poszczególnych specjalnościach zawodowych urbanisty. Kwalifikacje i umiejętności członków posiadających lub ubiegających się o tytuł Rzeczoznawcy Towarzystwa potwierdzać ma Komisja Kwalifikacyjna Rzeczoznawców, działająca w składzie 7-osobowym pod kierunkiem Przewodniczącego wyłonionego z jej grona. Komisja kwalifikacyjna i Grupy problemowe mają działać w oparciu o Regulamin przyznawania tytułu Rzeczoznawcy Towarzystwa oraz Zasady Etyki Towarzystwa.

Zasady szczegółowe

W maju ubiegłego roku Zarząd Główny przyjął uchwałę nr 18a/05/2019 określającą zasady przyznawania tytułu „Rzeczoznawcy Towarzystwa Urbanistów Polskich”, oraz zakres i sposób określania specjalności, w jakich tytuł ten jest nadawany. Wymaga to przejścia postępowania kwalifikacyjnego, określonego regulaminem. Rzeczoznawcą TUP może zostać osoba, która jest członkiem Towarzystwa Urbanistów Polskich, posiada znaczący dorobek zawodowy lub naukowy w zakresie urbanistyki, planowania przestrzennego lub wnioskowanej specjalności, posiada wykształcenie wyższe i korzysta w pełni z praw publicznych. Osoba ta będzie też musiała posiadać rekomendację właściwej co do specjalności Grupy problemowej, które to Grupy będą systematycznie powoływane. Wyjątkiem jest specjalność planowanie przestrzenne, gdzie tytuł Rzeczoznawcy TUP można uzyskać z pominięciem postępowania kwalifikacyjnego. Dotyczy to członków Towarzystwa, którzy uzyskali i utrzymali status lub tytuł Rzeczoznawcy TUP, nadany w oparciu o dotychczasowe regulacje, nabyli uprawnienia do projektowania w planowaniu przestrzennym na podstawie ustawy z dnia 12 lipca 1984 r. o planowaniu przestrzennym, nabyli uprawnienia urbanistyczne na podstawie art. 51 ustawy z dnia 7 lipca 1994r. o zagospodarowaniu przestrzennym, albo też posiadają kwalifikację do wykonywania zawodu urbanisty na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uzyskane na podstawie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów, inżynierów budownictwa oraz urbanistów.

Rzeczoznawca TUP ma prawo świadczenia usług eksperckich samodzielnie lub za pośrednictwem Towarzystwa, udziału w projektach i działaniach Towarzystwa na polu zawodowym, korzystania w swej działalności ze wsparcia Towarzystwa na zasadach określonych przez Komisję Kwalifikacyjną i zaakceptowanych przez Zarząd Główny. Obowiązkiem Rzeczoznawcy TUP jest przestrzeganie Regulaminu przyznawania tytułu rzeczoznawcy TUP, wspieranie działania właściwej Grupy problemowej i przestrzeganie jej regulaminu. Rzeczoznawca TUP obowiązany jest też corocznie zgłaszać do Zarządu Głównego TUP wykaz opinii i opracowań, przy sporządzaniu których powołał się na tytuł Rzeczoznawcy TUP.

Specjalności zawodowe

Tytuł Rzeczoznawcy TUP nadaje się w specjalnościach, których wykaz określa Zarząd Główny Towarzystwa. Obecnie lista ta, zgodnie z uchwałą ZG z listopada 2019 roku, obejmuje poza planowaniem przestrzennym: planowanie regionalne, projektowanie urbanistyczne, rewitalizację urbanistyczną, urbanistykę społeczną, urbanistykę operacyjną, ochronę dziedzictwa urbanistycznego, ekofizjografię urbanistyczną, ruralistykę, projektowanie krajobrazu, systemy transportowe i mobilność, geoinformację i analizę urbanistyczną, prawo zagospodarowania przestrzeni.

W celu określenia zakresu kwalifikacji i umiejętności niezbędnych do uzyskania tytułu, członkowie Towarzystwa mają inicjować tworzenie Grup problemowych w poszczególnych specjalnościach zawodowych urbanisty. Inicjatorzy Grupy opracowują projekt jej regulaminu, określający w szczególności: specyfikę specjalności, kryteria zawodowe lub naukowe kandydata na rzeczoznawcę w danej specjalności, a także sposób weryfikacji tych kwalifikacji.

Komisja kwalifikacyjna

Zarząd Główny powołał Komisję Kwalifikacyjną Rzeczoznawców TUP, która ma koordynować działania Grup problemowych, opiniować projekty ich regulaminów oraz potwierdzać kwalifikacje i umiejętności członków posiadających lub ubiegających się o tytuł Rzeczoznawcy TUP.

Tytuł ten nadaje w drodze uchwały Zarząd Główny TUP. W szczególnych przypadkach Zarząd Główny może też tytuł cofnąć lub zawiesić. Rzeczoznawca TUP będzie wpisany do rejestru Rzeczoznawców TUP oraz otrzyma zaświadczenie z określeniem specjalności i numeru ewidencyjnego w rejestrze, wnosząc stosowną opłatę z tym związaną (200 zł). Zarząd Główny Towarzystwa prowadzi i aktualizuje rejestr Rzeczoznawców TUP, który będzie udostępniony na stronie internetowej Towarzystwa.

Więcej informacji

Na stronie www.tup.org.pl w zakładce Rzeczoznawcy TUP umieszczane będą informacje o działaniach związanych z funkcjonowaniem Grup problemowych, Komisji kwalifikacyjnej i samych Rzeczoznawców.

Zachęcamy do włączenia się w nurt działalności Towarzystwa, związany z doskonaleniem zawodowym i funkcjonowaniem tytułu Rzeczoznawcy TUP. Dla zarejestrowanych użytkowników naszej strony internetowej, dostępny jest rozszerzony pakiet informacyjny na temat możliwości nadania tytułu Rzeczoznawcy TUP oraz świadczenia odpłatnych usług eksperckich w imieniu Towarzystwa. Dla zarejestrowanych użytkowników strony uruchomiony zostanie też specjalny formularz zgłoszeniowy do sieci ekspertów TUP – zarówno dla tych, którzy posiadają już tytuł Rzeczoznawcy TUP jak i tych, którzy dopiero zamierzają się o niego ubiegać. Osoby, które nie będą umiały zarejestrować się na stronie proszone są o kontakt mailowy pod adresem  rzeczoznawcy@tup.org.pl

Pisząc pod ten adres można uzyskać więcej szczegółowych informacji, otrzymać Regulamin przyznawania tytułu rzeczoznawcy TUP oraz poznać zasady prowadzenia działalności eksperckiej pod szyldem Towarzystwa. Ustalone już zostały zasady i formy prowadzenia tej działalności, podstawy marketingu i pozyskiwania zleceń oraz system wynagradzania ekspertów.

Wydaje się, że działalność ekspercka może stać się jedną z ważnych aktywności członków TUP.